12 Δεκεμβρίου 2010

Εκεί που ζει ο φόβος πεθαίνουν τα ιδανικά.

Ρίχνοντας μια σύντομη ματιά στην παγκόσμια ιστορία συμπεραίνουμε γρήγορα πως πίσω από κάθε ευνοϊκή εξέλιξη προηγήθηκαν δυναμικές διεκδικήσεις. Οι διεκδικήσεις αυτές συνάντησαν τα μεγάλα εμπόδια του κατεστημένου και των εκάστοτε εξουσιών που το διατηρούσαν προς όφελος τους. Αν για κάποιο λόγο κατάφεραν να αλλάξουν ριζικά τα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα καταλήγοντας σε επαναστάσεις, αυτός είναι σίγουρα το θάρρος και η αυτοθυσία που διακατείχε τους αγωνιστές.
 Στη σήμερον ημέρα δεν διαθέτουμε την αντιδραστικότητα και τη μαχητικότητα που διέθεταν οι πρόγονοι μας. Αντιθέτως βυθιζόμαστε σε μια ανησυχητική και ανεξήγητη με την πρώτη ματιά αδράνεια. Παρακολουθούμε τα γεγονότα, τα σχολιάζουμε και τα κρίνουμε αλλά δεν συμμετέχουμε σ΄αυτά. Φυσικά  γι΄αυτή την κατάσταση οφείλεται ένα πλήθος παραγόντων όπως η παθητικότητα που επιβάλλει η τηλεθέαση ή η δυσκολία πολιτικής δραστηριοποίησης εξαιτίας του φόρτου εργασίας. Εντούτοις οι αιτίες που αφορούν την έλλειψη χρόνου ή το λανθασμένο τρόπο αξιοποίησης του δεν αρκούν για να εξηγήσουν την αποχή μας απ΄την πρακτική διεκδίκηση. Γιατί αρκούμαστε λοιπόν στα λόγια και στην κατάκριση των πολιτικών επιλογών δίχως να επιδιώκουμε την ουσιαστική ανατροπή του συστήματος ; 
 Αν και δεν είναι τόσο ευδιάκριτες, υπάρχουν ακόμα κοινωνικές επιταγές που καθιστούν τους ανθρώπους αδρανείς και δέσμιους της εξουσίας. Η μόνη διαφορά είναι πως έχουν αποκτήσει πλέον εκλεπτυσμένη μορφή. Έτσι λοιπόν το πρότυπο της εποχής είναι ο φιλήσυχος και νομιμόφρων πολίτης. Αυτός δηλαδή που υπακούει σε κάθε νόμο καταπνίγοντας κάθε προσωπική αμφιβολία δίχως να επηρεάζει παρά μόνο με την τετραετή ψήφο του τις πολιτικές αποφάσεις. Ο φιλήσυχος πολίτης που αποφεύγει τις συγκρούσεις και τις αντιπαραθέσεις κατά κάποιον παράλογο τρόπο θεωρείται και πολιτισμένος. Δεν είναι παράξενο λοιπόν το γεγονός ότι ανοίγοντας ένα λεξικό βλέπουμε πως το αντώνυμο της λέξης "φιλήσυχος" είναι η λέξη "ταραχοποιός". Η "ασπρόμαυρη" αυτή αντίληψη που διακρίνει τους ανθρώπους υπό το πρίσμα της υποταγής και της καταστροφικότητας καλλιεργείται ήδη από μικρή ηλικία μέσα στα σχολεία. Ο μαθητής που φέρει ανατρεπτικές απόψεις μπορεί να υποστεί ρατσισμό των προκατειλημμένων καθηγητών του. Αντιθέτως, οι μαθητές που γνέφουν καταφατικά και αυτοματισμένα δεν πρόκειται ποτέ να αντιμετωπίσουν απολύτως κανένα πρόβλημα. Γίνεται λοιπόν κατανοητό πως τη συμπεριφορά μας καθορίζει σε μεγάλο βαθμό η  παγιωμένη αντίληψη του κοινωνικού συνόλου. Ο φόβος της κοινωνικής κατάκρισης επηρεάζει έντονα τη λήψη των αποφάσεων μας. Έτσι ο ίδιος ο κόσμος μετατρέπεται σε κατασταλτικό όργανο της εξουσίας με την κριτική που ασκεί στους ασυνταύτιστους. Υπό αυτό το κλίμα φόβου που επικρατεί το κάθε ιδανικό δεν είναι παρά μια ηθικολογία, μια βιτρίνα και ένας ειρωνικός εξωραϊσμός της χειραγωγημένης και παρηκμασμένης κοινωνίας μας.

7 σχόλια :

humanity είπε...

ΤΑ ΕΙΠΕΣ ΟΛΑ Crux !Ο,ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ Ο ΦΟΒΟΣ,ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΑΡΑΔΟΧΗ,ΑΠΟΔΟΧΗ,ΣΥΓΚΑΤΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ,ΑΚΙΝΗΣΙΑ,ΑΠΡΑΞΙΑ.
ΙΣΩΣ ΟΜΩΣ ΝΑ ΜΗΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΦΟΒΟΣ Ο ΜΟΝΟΣ ΥΠΑΙΤΙΟΣ ΓΙΑ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΑΚΙΝΗΣΙΑ.
ΙΣΩΣ ΝΑ ΦΤΑΙΝΕ ΚΑΙ ΟΙ ΤΥΨΕΙΣ ΠΟΥ ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΣΤΕ ΣΧΕΔΟΝ ΟΛΟΙ,ΠΟΥ ΥΠΗΡΞΑΜΕ ΕΚΟΥΣΙΑ ΓΡΑΝΑΖΙΑ ΚΑΙ ΚΡΙΚΟΙ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΧΩΡΑ.

Ανώνυμος είπε...

Θέτεις πολλά θέματα κι ενώ με όλα στην ουσία συμφωνώ από κάπου ξεπηδούν και κάποιες αντιρρήσεις.
Δεν μπορώ να δικαιολογήσω αλλά μπορώ να αιτιολογήσω αυτό τον φόβο και την αδράνεια που λες.
Ο άνθρωπος σίγουρα φοβάται να διαφοροποιηθεί από τη μάζα γιατί φοβάται την κριτική. Άλλωστε, στη συγκεκριμένη περίπτωση καμιά μεμονωμένη αντίδραση δεν θα μπορούσε να φέρει αποτέλεσμα. Μόνο οργανωμένες, μαζικές αντιδράσεις μπορούν να επιφέρουν αλλαγή.Έλα όμως που δεν υπάρχει κανένας φορέας, αγνός και αξιοπιστος να εμπνεύσει δράση και να οργανώσει αντίδραση.Δηλαδή μπορεί να συμμετέχουμε σε μια διαμαρτυρία αλλά ξέρουμε ότι οι διοργανωτές της πιο πολύ νοιάζονται για άλλα, πιο ιδιοτελή οφέλη που θα αποκομίσουν από την όλη διαδικασία, παρά για τα πραγματικά διεκδικούμενα.
Επίσης, νιώθουμε τα γεγονότα να μας ξεπερνούν, γίγαντες και μας νάνους μπροστά τους άρα προεξοφλούμε και οποιαδήποτε κίνηση μας ως μάταιη.
Και ακόμα κι αν κάποιος μπει στην πολιτική δράση με αγνές προθέσεις κάπου στην πορεία θα αλλοιωθεί γιατί οι πειρασμοί είναι πολλοί και ελκυστικοί. Και αν ακόμα δεν ενδώσει το ίδιο το σύστημα θα τον αποβάλει, θα τον ξεβράσει.
Για κοίτα στο λεξικό σου στο λήμμα "πολιτική" δεν έχει συνώνυμο τη "διαφθορά";
Εγώ πιστεύω ότι έχουμε ανάγκη από ένα νέο κόμμα ή ρεύμα να πω, που θα στελεχώνεται από άτομα νέα, αποφασισμένα, που δεν μπλέχτηκαν ποτε με τις φοιτητικές παρατάξεις, με υψηλό iq, με σύγχρονα χόμπυ, ακομπλεξάριστα και μοντέρνα που θα εμπνευσουν από το στυλ ζωής, μυαλού και δράσης τους. Θέλουμε ποιοτητα για να έρθει η έμπνευση και άρα η πίστη και η παρακίνηση σε δράση.

Ανώνυμος είπε...

Σόρυ να βαρέθηκες από την πολυλογία.

Crux είπε...

Καλησπέρα Σκαλιστήρι,
οι τύψεις αυτές καθαυτές δεν νομίζω διότι η τύψη μπορεί να αλλάξει τη στάση ενός ανθρώπου και να προσπαθήσει να διορθώσει ή έστω να μην επαναλάβει τα λάθη του. Μεγαλύτερο πρόβλημα απ΄τις ενοχές είναι η απαισιοδοξία μας και η άγνοια των δυνατοτήτων μας. Νιώθουμε αδύναμοι, ακόμα και ανίκανοι να επηρεάσουμε τις εξελίξεις αν και κάτι τέτοιο σαφώς δεν ισχύει !

Crux είπε...

Καλησπέρα Χρωματιστή και σ΄ευχαριστώ για την ώρα σου.
Συνειδητοποιούμε νομίζω όλοι μας πως ξεπροβάλλουν όλο και περισσότερα εμπόδια μπροστά στη διεκδίκηση. Το πρόβλημα με την υποκίνηση των διαμαρτυριών και τη διαφθορά που πνίγει τα συνδικαλιστικά μέσα και τους πολιτικούς δυσχεραίνει ακόμα πιο πολύ την κατάσταση. Νομίζω όμως πως η αναζήτηση του επιτυχημένου τρόπου διεκδίκησης είναι το "δεύτερο βήμα". Δεν διαφωνώ σε τίποτα μαζί σου αλλά νομίζω πως το μεγαλύτερο εμπόδιο βρίσκεται μέσα μας. Αν αποκτήσουμε ισχυρή θέληση και ξεπεράσουμε την κοινωνική κατάκριση θα βρούμε αποτελεσματικούς τρόπους. Τουλάχιστον αυτό το θέμα διαπραγματεύτηκα στο άρθρο. Το επόμενο βήμα, όπως επισημαίνεις, είναι το τι θα κάνουμε στην πράξη. Διστάζω να δώσω μια πρόχειρη απάντηση γιατί πριν από κάθε σχέδιο απαιτείται σωστή οργάνωση. Τα πράγματα είναι όντως περίπλοκα και μπερδεμένα.
Θίγεις πολύ σωστά το θέμα και εστιάζεις στην ουσία.
Κρατώ την άποψη που εκφράζεις στο τέλος, για να σχολιάσουμε σε ένα επόμενο άρθρο για τα πρακτικά ζητήματα του τρόπου συμμετοχής στα κοινά.

Thanassis Psaltis είπε...

Καλησπέρα! Πολύ καλό crux. Θα μπορούσες να προσθέσεις κατά τη γνώμη μου και τις πραγματικές κατασταλτικές δυνάμεις (ΜΑΤ) που αποτρέπουν τους πολίτες να κατέβουν στο δρόμο και να αγωνιστούν. Το κείμενό σου μου έφερε στο μυαλό το "Άκου ανθρωπάκο" του Βίλχελμ Ραιχ.

Crux είπε...

Καλησπέρα Θανάση.
Θα μπορούσα πράγματι να αναφέρω πολλά περισσότερα αλλά όπως διευκρινίζω και πιο πάνω ήθελα να επικεντρωθώ στον εσωτερικό παράγοντα, δηλαδή τον εαυτό μας.
Αυτό που με απασχολεί τώρα είναι ο πρακτικός τρόπος διεκδίκησης, στον οποίο περιπλέκεται και το θέμα των κατασταλτικών μέσων και της αντιδημοκρατικής συμπεριφοράς τους.
Όλα αυτά ανήκουν φυσικά στο τομέα των εξωτερικών παραγόντων και απλώς δεν ήθελα να τα συνδυάσω μέσα σ΄αυτό το άρθρο.
Πάντως χαίρομαι για τις παρατηρήσεις σας και τις κρατώ υπόψιν μου.