Ένα θέμα αμφιλεγόμενο και πολυσυζητημένο είναι οι συνέπειες της πλήρους ελευθερίας.Δεν είναι λίγοι αυτοί που χαρακτηρίζουν την πλήρη ελευθερία ως υπερβολική ελευθερία,ταυτίζοντας την με τη σκλαβιά.Προκειμένου να καταλήξουμε σε σαφή συμπεράσματα για ό,τι αφορά την απόλυτη ελευθερία πρέπει πρώτα να μελετήσουμε την έννοια της ελευθερίας αυτής καθαυτής.
Η λέξη ελευθερία από μόνη της είναι έννοια αρκετά γενικοποιημένη.Αν κάποιος ήθελε να την αναλύσει θα έπρεπε να αναφέρει τις πτυχές της.Λόγο χάρης για να ισχύσει ένα δημοκρατικό πολίτευμα πρέπει εκτός των άλλων να υπάρχει και ελευθερία.Συγκεκριμένα πρέπει να υπάρχει ελευθερία έκφρασης,πνεύματος και σώματος.Όταν αυτά τα τρία χαρακτηριστικά της ελευθερίας υφίστανται τότε κάνουμε λόγο για
απόλυτη ελευθερία.Ο άνθρωπος στη σύγχρονη κοινωνία μαθαίνει να ζει κάτω από περιορισμούς,κανόνες και νόμους.Πολλές φορές η μορφή της απαγόρευσης αποκτά παράλογο χαρακτήρα.Αυτό φυσικά γίνεται σκόπιμα και έχει στόχο την εξυπηρέτηση ατομικών συμφερόντων.Γενικά όμως παρατηρείται στον άνθρωπο(κατά πλειοψηφία) μια τάση να αρνείται την απόλυτη ελευθερία.Ο άνθρωπος φοβάται την πλήρη ελευθερία κι αυτό κυρίως γιατί δεν έχει ζήσει μ΄αυτή αλλά και επειδή τη συνδυάζει με την εγκληματικότητα.Σκεπτόμενος κανείς μια κοινωνία στην οποία θα υπάρχει απόλυτη ελευθερία,το πιο πιθανό είναι να φανταστεί μια χαοτική κατάσταση στην οποία επικρατεί σύγχυση και αταξία.Όμως κάνει ένα μεγάλο λάθος ή καλύτερα παραλείπει κάτι εξαιρετικά σημαντικό.Στην άνομη κοινωνία που στοχάστηκε ξέχασε να συμπεριλάβει την ελευθερία του πνεύματος.Σίγουρα εαν αυτό το είδος της κοινωνίας εμφανιζόταν σε παλαιότερες εποχές στις οποίες η λέξη πολιτισμός ήταν άγνωστη,τότε η κατάσταση θα ήταν τραγική.Αλλά σε μια σύγχρονη και ανεπτυγμένη εποχή είναι δυνατό να υπάρξει απόλυτη ελευθερία.Φυσικά κάτι τέτοιο δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί άμεσα.Χρειάζονται συνεχόμενες προσπάθειες και αλλαγές οι οποίες σταδιακά θα προσεγγίζουν ολοένα και περισσότερο αυτή την ιδανική κοινωνία.
Κάπου εδώ τίθεται πάλι ένα εξίσου σοβαρό και αμφιλεγόμενο θέμα.Είναι αυτό της ανθρώπινης φύσης ή συμπεριφοράς.Υπάρχουν αυτοί που πιστεύουν ότι ο άνθρωπος γεννιέται πονηρός,γεννιέται πανούργος και διεφθαρμένος.Υπάρχουν όμως και οι άλλοι που θεωρούν ότι η κοινωνία είναι η κύρια αιτία της διαμόρφωσης της συμπεριφοράς του ατόμου.Έτσι,αν το άτομο μεγαλώσει σε διεφθαρμένη κοινωνία το πιο πιθανό είναι να ενταχθεί σ΄αυτή και να γίνει μέρος της.Με την ίδια λογική εάν μεγαλώσει σε μια πιο ανθρώπινη κοινωνία με τίμιους και αξιοπρεπείς ανθρώπους το πιο πιθανό είναι ότι θα ενστερνιστεί και ο ίδιος τις αξίες τους.
Είναι αποδεδειγμένο ότι περιοχές στις οποίες υπάρχει ελευθερία στο λόγο,στη πνευματική εξέλιξη και στο σώμα δεν παρατηρείται εγκληματικότητα.Παλαιότερα αναφέραμε ως παράδειγμα την πόλη Άαρχους στη Δανία στην οποία η εγκληματικότητα είναι στο μηδέν οπότε δεν υπάρχει ούτε και αστυνομία.Αστυνόμος εκεί είναι ο ίδιος ο πολίτης.Το γεγονός ότι δεν υπάρχει εγκληματικότητα σημαίνει πως όλοι οι κάτοικοι της πόλης είναι συνειδητοποιημένοι και λειτουργούν με γνώμονα το ομαδικό-κοινωνικό-συμφέρον.
Αίτια της εγκληματικότητας είναι η οικονομική ανέχεια και η νοητική χειραγώγηση.Η τηλεοπτική ζημιά που έχει προκληθεί και η ασταμάτητη προβολή της βίας μαγαρίζει τη συνείδηση. Σε συνδυασμό με τη φτώχεια(η οποία προέρχεται απ΄την πολιτική διαφθορά) δημιουργούνται και πολλαπλασιάζονται τα κρούσματα εγκληματικότητας.
Είναι πολύ εύκολο θεωρητικά με τις γνώσεις που κατέχουμε σήμερα για τον άνθρωπο,το σώμα του,τη ψυχολογία του και το μυαλό του να θεμελιώσουμε κοινωνίες βασισμένες στην ελευθερία του νου.Και η ελευθερία του νου ή διαφορετικά η απαλλαγή από φανατισμούς και εγωκεντρικές ιδέες είναι το στοιχείο που αλλάζει τα δεδομένα της ουσίας απ΄την άλλοτε χαοτική πολιτεία που φανταστήκαμε.
Τίποτε δεν είναι αδύνατο,τίποτα δεν είναι ουτοπικό ειδικά με τις γνώσεις που κατέχουμε σήμερα.Αυτό που απαιτείται για να προκύψουν ευνοϊκές αλλαγές είναι η διάθεση,η γνώση και τέλος η αντιπαράθεση στο υπάρχον σύστημα το οποίο είναι πλέον εξειδικευμένο στη τύφλωση του νου και την παρεμπόδιση της πολυπόθητης ελευθερίας.
6 σχόλια :
Άλλη μια ανάρτηση στην οποία βρίσκω κάποια ερωτήματα που με προβλημάτιζαν διατυπωμένα και απαντημένα εν μέρει. Δεν έχω παρά να συμφωνήσω με όσα λες και θα ήθελα να προσθέσω ότι το τέλος της ανάρτησης είναι το ιδανικό, δείχνει προς το μέλλον.
Καλησπέρα Γιώργο.
Το συγκεκριμένο θέμα λογικά θα έχει απασχολήσει αρκετό κόσμο.Ό,τι βλέπεις γραμμένο εδώ πηγάζει απ΄τον προβληματισμό μας.Όσοι αναζητούν την κοινωνική ευημερία αποκτούν ίδιες ανησυχίες και έχουν ίδιους προβληματισμούς.
Η διευκρίνησή σου ( απαντημένα εν μέρει)είναι πολύ σωστή γιατί ένα τόσο σημαντικό και ουσιώδες θέμα δεν αναλύεται τελείως σε καμιά περίπτωση μέσα απο ένα άρθρο.
Θέλω να πιστεύω και ελπίζω πως ο απλός άνθρωπος θα αλλάξει αυτόνομα τρόπο ζωής,θα πάψει να υποστηρίζει και να ανέχεται το υπάρχον σύστημα και θα διεκδικήσει κάτι καλύτερο για όλους.Η δυνατότητα υπάρχει.Χρειάζεται επίσης σύνεση,σωφροσύνη και μπόλικη αυτοκριτική γιατί όσο ο κόσμος συνεχίζει να περιστρέφεται γύρω απ΄τον εαυτό μας αποκλείεται να δούμε άσπρες μέρες.
Καλή συνέχεια.
Crux καλησπέρα.
Για να πω την αλήθεια νομίζω κι εγώ θα φοβόμουν την απόλυτη ελευθερία ή μάλλον την παρανοημένη ερμηνεία της απόλυτης ελευθερίας που στ' όνομά της κάποιοι θα λειτουργούσαν με ασυδοσία.
Η κοινωνία που περιγράφεις είναι ιδανική αλλά εφικτή μόνο φιλοσοφικά, νομίζω. Πρακτικά απέχουμε πολύ από ένα τέτοιο πρότυπο.Τα μεγάλα ή μικρά συμφέροντα μπαίνουν στη μέση και διαταράσσουν τις κοινωνικές ισορροπίες. Ακόμα και μια συμφωνία να κάναμε και να λέγαμε από σήμερα τέρμα "το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό" και το "πατάω επί πτωμάτων για ν'ανέβω" και από εδώ και μπρος μόνο αγάπη, αλληλεγγύη, αλληλοσεβασμός και πνευματική καλλιέργεια, όλο και κάποιοι θα βρίσκονταν που κουτοπόνηρα, μικρόνοα και κοντόφθαλμα θα εκμεταλλεύονταν την γενική αγαθή διάθεση και αγνοώντας τη συμφωνία θα ενεργούσαν για το δικό τους συμφέρον. Ο άνθρωπος θέλει πολύ δουλειά προσωπική για να εξελιχθεί και ν'αποτελέσει άξιο μέλος μιας κοινωνίας όπως την λες. Πόσοι όμως
είναι διατεθειμένοι να την κάνουν;
Καλησπέρα σου Χρωματιστή.
Εννοείται πως δεν μπορούμε παρά να κάνουμε ισχυρισμούς και εικασίες.Διευκρινίζω ότι με τα σημερινά δεδομένα και την τωρινή κατάσταση μια τέτοια κοινωνία είναι αδύνατο να υπάρξει.Η βάση της ιδέας της ιδανικής κοινωνίας είναι η ριζική αλλαγή τρόπου σκέψης και νοοτροπίας.Ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι ο προσωπικός αγώνας του καθενός.
Εξακολουθώ να πιστεύω πως μια ανθρώπινη κοινωνία δημιουργεί ενάρετους ανθρώπους.Η συμπεριφορά μας και ο χαρακτήρας μας εξαρτάται κυρίως απ΄το περιβάλλον στο οποίο αναπτυσσόμαστε και απ΄τα ερεθίσματα που δεχόμαστε απ΄αυτό.Φυσικά υπάρχει πάντοτε η διαφορετικότητα και η ανομοιομορφία.
Σχετικά με την ανθρώπινη ασυδοσία, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η κληρονομική πέραση ξεπερασμένων ατομικιστικών ιδεών.Αλλά ρίξε και μια ματιά στα πρότυπα της εποχής.Υπάρχει έστω ένα καλό πρότυπο για τους νέους;Θα σταματήσουν μήπως να διαφημίζονται και να ισχύουν τα ίδια πρότυπα;Η απάντηση είναι όχι.Θα συνεχίσουν να δημιουργούνται και να πλασάρονται ψευδείς ανάγκες για χρήμα,δόξα,εξουσία,εικόνα,διάκριση και διασημότητα.Μέσα σ΄αυτό το κλίμα είναι αυτονόητο ότι θα προκύψουν παραβατικές συμπεριφορές και ενέργειες.
Συλλήβδην το σύστημα ενισχύει την ατομικότητά μας.Όταν η χειραγώγηση και η πλύση εγκεφάλου αρχίζουν απο μικρή ηλικία όπου η σκέψη δεν είναι ακόμη ώριμη,λίγοι καταφέρνουν να σπάσουν τους δεσμούς.
Αυτό δεν σημαίνει όμως σε καμιά περίπτωση ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να συνυπάρξει και να συμβιώσει.Το αίσθημα συμβίωσης είναι ισχυρό και κάτω από ευνοϊκότερες συνθήκες θα μπορούσε να αναπτυχθεί πολύ περαιτέρω.Εκ γενετής και μέχρι κάποιο σημείο όλοι προτιμούν την συνύπαρξη αντί της αντιπαράθεσης και του ανταγωνισμού.Ο άνθρωπος όμως σε ένα ανταγωνιστικό σύστημα σκληραίνει και ψυχραίνει.Δεν το επιθυμεί ο ίδιος.Δεν θέλει απ΄τη φύση του να γίνει κακός αλλά μαθαίνει,συνηθίζει και προσαρμόζεται.
Το πρόβλημα δεν είναι πως θα διατηρηθεί μια τέτοια κοινωνία αλλά πως θα προκύψει.
Τα επίπεδα του διχασμού,του μίσους και της εμπάθειας έχουν σπάσει κάθε ρεκόρ.Αυτή τη στιγμή ο καθένας ζει αποκλειστικά για τον εαυτό του και μόνο κι αυτό πρέπει να αλλάξει και αλλάζει πολύ δύσκολα.
Το δύσκολο είναι να εντοπίσουμε το σωστό δρόμο κι όχι να τον φέρουμε σε πέρας.
Το άρθρο είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον.Η ιστορία έχει δείξει πως η έννοια του ουτοπικού κινείται πάντα αναλόγως με τα κοινωνικοπολιτικά και κυρίως με τα πολιτισμικά πρότυπα.Πολλές καταστάσεις που κάποτε φάνταζαν ουτοπικές έγιναν πραγματικότητα.Το πως εξελίχθηκαν αποτελεί άλλη παράμετρο, η ουσία όμως είναι πως έγιναν. Η θέση στης γυναίκας στην κοινωνία, η εξάλειψη της ιεράς εξέτασης,οι πτώσεις παντοδύναμων καθεστώτων, δεκάδες είναι τα παραδείγματα που κάποτε φάνταζε ουτοπική η ανατροπή τους.
Αντίλογε πραγματικά έτσι είναι τα πράγματα.Όλα έχουν να κάνουν με το πως μεγαλώνει και ζει ο άνθρωπος και με τις ιδέες που εμφυτεύονται σ΄αυτόν στη μικρή του ηλικία.Συνήθως μεγαλώνει θεωρώντας δεδομένες και ακέραιες αυτές τις ιδέες,χωρίς να μπει στο κόπο να τις θίξει.Έτσι μένει στάσιμος,θεωρεί φυσιολογικές και απαράλλακτες τις κοινωνικές συνθήκες,συμβιβάζεται πλήρως με αυτές με αποτέλεσμα η κάθε σκέψη ριζικής αλλαγής να φαντάζει ουτοπική.
Η ιστορία,όπως διευκρινίζεις,μας απέδειξε πως τίποτα δεν είναι αδύνατο να επιτευχθεί όταν υπάρχει ισχυρή θέληση και οργανωμένη προσπάθεια.Εκεί που κατασταλάζω είναι πως ο άνθρωπος φοβάται την αλλαγή.Αυτό ίσως επειδή στην περιγραφή της χρησιμοποιούνται αρνητικές έως και χαοτικές εικόνες,επικινδυνολογία και καταστροφολογία.Το έντονο συναίσθημα του φόβου είναι καταλυτικός παράγοντας στον ανθρώπινο τρόπο σκέψης.Πέραν της θεωρίας αυτό αποδεικνύεται και στην πράξη με απλά παραδείγματα.Όταν τρομάζουμε απότομα και νιώθουμε έντονο φόβο τότε απ΄το μυαλό μας περνάνε προτού των λογικών πολλές ανυπόστατες και ακαταλόγιστες σκέψεις.Κάθε ολοκληρωτική εξουσία προσπαθεί με οποιοδήποτε τρόπο να "ενεργοποιήσει" αυτό το συναίσθημα.
Η ψυχραιμία είναι βασικό ζητούμενο για όποιον θέλει να αποκτήσει διαυγή σκέψη και όταν δεν υπάρχει τότε ο κυρίαρχος φόβος ταυτίζει το διαφορετικό με το ουτοπικό.
Δημοσίευση σχολίου