Αλήθεια... Τι ακριβώς ξέρεις ;

Μπορεί στο παρελθόν να το είχα ξαναδημοσιεύσει αλλά είναι σήμερα μόνο, μετά από χρόνια που αντιλαμβάνομαι το νόημα αυτού του βίντεο...
Πώς πεταχτήκαμε έτσι στα πολυσύνθετα πριν καλά καλά μάθουμε τα στοιχειώδη; Άραγε στη σημερινή προηγμένη εποχή έχουμε ανακτήσει ως άνθρωποι τον έλεγχο της ζωής ή μήπως τελικά αυτός χάνεται προοδευτικά; Όσο ασφαλέστερη μοιάζει η ζωή τόσο γλιστράει μέσα απ'τα χέρια μας κι αν τυχόν το σύστημα ελέγχου καταρρεύσει ή έστω αποκλειστούμε απ' αυτό, τότε μάλλον θα είμαστε πιο απροετοίμαστοι από ποτέ απέναντι στις πραγματικές προκλήσεις. Καταστροφικό σενάριο; Απλώς ήθελα να τονίσω την αντίθεση ανάμεσα στην πραγματική γύμνια του σύγχρονου ατόμου απέναντι στη φύση και την απατηλή αίσθηση του δαμάσματός της.
   Ένα σύστημα μεταθεωριών και εμπλουτισμένων γνώσεων που λειτουργεί μεν απόλυτα αρμονικά και αποτελεσματικά αλλά από φιλοσοφικής απόψεως πόσο ελεύθερους και πόσο ικανούς μας καθιστά; Αρκετά ελεύθερους, αυτόνομους και ικανούς όσο ζούμε μέσα σ' αυτό. Θα ισχυριζόταν κανείς πως αυτός είναι αναντίρρητος νόμος της προσαρμογής, ότι έχει μεταβληθεί το πλαίσιο ζωής πια. Και προφανώς ναι, το πλαίσιο αυτό μπορεί να συνεχίσει να απαρτίζεται από υπηρεσίες κι αγαθά που είναι πολυσύνθετα στη φύση τους για χιλιάδες χρόνια. Αλλά αν αποδεχτούμε την αλλαγή της φύσης ή αν θέλετε του περιβάλλοντος όπως αυτό υφίστατο τόσο καιρό - η άγνοια βασικών γνώσεων επιβίωσης είναι άλλωστε μια σιωπηρή αποδοχή - πώς θα ορίζαμε τη δημιουργικότητα τη σήμερον ημέρα; Για να δραπετεύσω λιγάκι απ'τα θεωρητικά, πόσο δημιουργικός είναι άραγε ένας κατασκευαστής ενός πολλά υποσχόμενου και ανατρεπτικού ηλεκτρονικού προγράμματος; Τόσο ώστε να μπορεί να συνθέσει κάτι καινούριο βασισμένο στις γνώσεις μιας γλώσσας προγραμματισμού τέταρτης γενιάς που μεταφράζεται εν τέλει σε ατέλειωτες συμβολοσειρές δυαδικού συστήματος που κι αυτές αποκτούν νόημα μόνο στα πλαίσια της ύπαρξης ενός σύνθετου μηχανήματος που είμαι σίγουρος πως κανείς δεν θέλει να το αναλύσουμε τώρα! Το πρόγραμμα αυτό δεν διαφέρει ουσιαστικά και πολύ από μια ευφυέστατη και αρχιτεκτονικά άρτια κατασκευή με πλαστικά τουβλάκια που μας δόθηκαν έτοιμα απ' το εργοστάσιο, ανεξάρτητα από την όποια προσφορά του στη κοινωνία. Βέβαια, το πρόγραμμα δεν θα φερνόταν εις πέρας ούτε εις τους αιώνας των αιώνων εάν επρόκειτο να κατασκευαστεί από τη βάση του, από τα θεμέλιά του. Η γλώσσα με την οποία κατασκευάστηκε είναι απλά μια απλοποίηση, μια εξοικονόμηση χρόνου αδιαμφισβήτητα απαραίτητη. Το ζήτημα που γεννιέται εδώ είναι αν και κατά πόσο αυτές οι διαδοχικές απλοποιήσεις αλλοιώνουν την ουσία των πραγμάτων σε αντιληπτικό επίπεδο. Αν υπάρχει αλλοίωση, τότε απειλείται ή διαστρεβλώνεται το νόημα της δημιουργικότητας ως ικανότητας του ανθρώπου να παρατηρεί το φυσικό του περιβάλλον, να αφομοιώνει βασικές γνώσεις γύρω από κάθε πτυχή της ζωής και να τις συνδυάζει πλάθοντας κάτι νέο, ακριβώς πάνω απ' τις ρίζες του στοιχειώδους. Έχουν άραγε εξαντληθεί εδώ και καιρό τα περιθώρια μιας τέτοιας "πρωταρχικής" δημιουργικότητας και πώς μπορούμε να μιλάμε με αδιάσειστη βεβαιότητα για οποιαδήποτε δημιουργικότητα όταν η οξυδέρκειά μας υποσκάπτεται επικίνδυνα απ' την άκριτη παραδοχή εντελώς αφηρημένων γνώσεων που απαρτίζουν τον κόσμο μας; Παραδοχή που μουδιάζει την σκέψη. Πώς ανάβει η λάμπα; πώς κινείται το αυτοκίνητο; Αυτές είναι δυο απλές ερωτήσεις που πολλοί από εμάς θα δυσκολευτούν να απαντήσουν σε ικανοποιητικό βαθμό ακόμη κι αν ξέρουν να ανοιγοκλείνουν τον διακόπτη, ακόμη κι αν ξέρουν να βάζουν μπρος και να οδηγούν το αυτοκίνητο. Η γνώση αυτή μπορεί να φαίνεται περιττή εφόσον το περιβάλλον φροντίζει να μας παρέχει προκατασκευασμένα όλα αυτά τα αγαθά ενημερώνοντας μας απλά για τη σωστή χρήση τους. Όμως η εμβάθυνση στην κατανόηση του τρόπου λειτουργίας τους, στον τρόπο λειτουργίας συνολικά του κόσμου είναι το λάδι που γυρνά τα γρανάζια της σκέψης. Διαφορετικά, είμαστε μόνο μηχανές με προκαθορισμένο σκοπό, με συγκεκριμένο και σαφές λειτουργικό δευτερογενούς ή τριτογενούς επιπέδου που δομούν πιο σύνθετες μηχανές. Αυτό δεν είναι δημιουργικότητα και σίγουρα δεν είναι ελευθερία.
 Αν μπορεί να ληφθεί τουλάχιστον ένα συμπέρασμα, αυτό μάλλον είναι ότι θα έπρεπε τουλάχιστον να μετριάσουμε την οίηση που τρέφουμε ως πολίτες του επιστημονικά πολυσχιδούς και καλπάζοντος 21ου αιώνα!

                                                                          Ανθρώπινη Επανάσταση