9 Φεβρουαρίου 2013

Όταν η ξεφτίλα των blog ξεπερνά κάθε όριο.

Η σπουδαιότητα της διαδικτυακής ενημέρωσης σε μια περίοδο όπου η τηλεοπτική προπαγάνδα έχει καταστεί πιο καταφανής και προκλητική από κάθε άλλη φορά είναι αναμφισβήτητη. Μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, αγανακτισμένη από τη μεθοδευμένη τηλεοπτική προβολή των γεγονότων αλλά και την ανάλυση-σχολιασμό τους που υπερβαίνει τα δημοσιογραφικά καθήκοντα προσδίδοντας τους πολιτικές και ιδεολογικές αποχρώσεις, στρέφεται στο διαδίκτυο αναζητώντας από blog και ιστοσελίδες νέες πηγές ενημέρωσης.
Η πρώτη γνωριμία με τον ιντερνετικό κόσμο της ενημέρωσης σίγουρα επιφέρει ενθουσιασμό μιας κι ο καθένας μπορεί να έχει πρόσβαση σε μια πληθώρα ειδήσεων οι οποίες δεν φτάνουν ποτέ μέχρι το φως της δημοσιότητας. Ο υπέρμετρος όμως συχνά  ενθουσιασμός δεν αποκλείεται να οδηγεί σε μια
ειδησεογραφική εξάρτηση παραπλήσια με την τηλεοπτική όταν τα όρια της αμφισβήτησης εξασθενούν. Το ίντερνετ παρουσιάζεται ως μια ενημερωτική εναλλακτική υποσχόμενη να αντικρούσει την στρεβλή ενημέρωση και κυρίως να συμπληρώσει τις σκοπίμως κολοβωμένες ειδήσεις. Παρουσιάζει όμως ένα μεγάλο μειονέκτημα που ο περισσότερος κόσμος αδικαιολόγητα δεν αναλογίζεται στα σοβαρά. Το πρόβλημα αυτό δεν είναι άλλο απ΄την ανωνυμία - με όσα συμφέροντα μπορεί αυτή να συνεπάγεται - και την αμφισβητήσιμη δημοσιογραφική κατάρτιση όσων διατίθενται να ενημερώσουν το ιντερνετικό τους κοινό. Μια βασική αρχή που πολλοί bloggers δείχνουν να αγνοούν τελείως είναι ότι μια μετέωρη είδηση δεν αρκεί για να γίνει αντικείμενο δημοσίευσης αν δεν προηγηθεί επαρκής διασταύρωση των πηγών αλλά και μία έστω στοιχειώδης αναζήτηση των πιθανών πηγών που ενδέχεται να την υποδαυλίζουν για συμφεροντολογικούς σκοπούς. Ο νόμος της εντυπωσιοθηρίας φαίνεται πως τελικά εφαρμόζεται αδιάκριτα σε κάθε μέσο ενημέρωσης συμπεριλαμβανομένου του διαδικτύου και δικαιολογημένα αν λάβει κανείς υπόψη τα οικονομικά οφέλη των μεγάλων ειδησεογραφικών blog αλλά και την προσωπική ικανοποίηση που αντλεί ο blogger με το ρεύμα επισκεψιμότητας που έπεται της νέας του βαρύγδουπης ανάρτησης. Το γεγονός μάλιστα ότι ιστοσελίδες που αυτοαποκαλούνται δημοσιογραφικές και εμφανίζουν σταθερά μεγάλο αριθμό επισκεψιμότητας αναρτούν καθημερινά δεκάδες δημοσιεύσεων ποικίλλων θεμάτων εγείρει σοβαρές ανησυχίες τόσο για την ορθότητα των πληροφοριών και τον έλεγχο που έχουν υποστεί ώστε να εξακριβωθούν όσο και για την δημοσιογραφική στρατηγική που υιοθετείται και φέρει ως επίκεντρο την ποσότητα και όχι την ποιότητα της ενημέρωσης.
Αφορμή της δημοσίευσής μου στάθηκε μια ατυχής "δημοσκόπηση" μεγάλου blog το όνομα του οποίου δεν έχω κανένα λόγο να αναφέρω γιατί καταλογίζω το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης στο θέμα της ενημέρωσης στον δέκτη και τις πνευματικές άμυνες που οφείλει να έχει αναπτύξει ήδη προτού την πρόσληψη των πληροφοριών. Το συγκεκριμένο blog, κορδωμένο για τις χιλιάδες συμμετεχόντων που συγκέντρωσε έφερε στη δημοσιότητα τα άκρως αποκαλυπτικά στοιχεία της ηλεκτρονικής δημοσκόπησης που το ίδιο πραγματοποίησε βγάζοντας τους ανεξάρτητους έλληνες ως πρώτο κόμμα και την χρυσή αυγή ως δεύτερο. Βέβαια, καμία ηλεκτρονική δημοσκόπηση δεν δύναται εξ ορισμού να είναι αξιόπιστη και αντικειμενική καθώς παραβιάζεται η θεμελιώδης αρχή της : το αντιπροσωπευτικό δείγμα. Σύμφωνα με την αρχή αυτή, ο κάθε συμμετέχων στη δημοσκόπηση επιλέγεται τυχαία και δεν επιλέγει ο ίδιος αυτόβουλα αν θα λάβει μέρος. Με άλλα λόγια, σε μια δημοσκόπηση που επιχειρεί να λάβει αντιπροσωπευτικό δείγμα ο καθένας έχει την ίδια πιθανότητα να εκλεγεί ως συμμετέχων με οποιονδήποτε άλλον. Άκυρο μάλλον όταν η δημοσκόπηση πραγματοποιείται σε μια σελίδα όπου ο καθένας μπορεί να συμμετέχει και γιατί όχι να προτρέψει και άλλους να ψηφίσουν. Άκυρο μάλλον όταν σε μια σελίδα οι επισκέπτες της συγγενεύουν των πολιτικών πεποιθήσεων που άμεσα ή έμμεσα πρεσβεύει σε γενικές γραμμές. Και σα να μην έφτανε αυτό, ήταν τόσο μεγάλο το δημοσιογραφικό τους ταλέντο, αφουγκράζονταν τόσο δυνατά τον παλμό του κόσμου που έγραψαν αρκετές αράδες για το ψυχοκοινωνικό απαύγασμα της τεραστίων διαστάσεων (ηληθιότητας) ψηφοφορίας τους. Τέτοιου είδους εικονικές δημοσκοπήσεις θα στήνονται συχνά όπως ακριβώς θα συνεχίσουν να στήνονται και διαστρεβλωμένες ειδήσεις. Ο καθένας από εμάς οφείλει να έχει κατά νου ότι το να ξεκόβεις από έναν αποδεδειγμένα λάθος δρόμο δεν συνεπάγεται υποχρεωτικά ότι έχεις πάρει τον σωστό.                           
                                                                             Crux

3 σχόλια :

ο δείμος του πολίτη είπε...

Σε καμία ηλεκτρονική δημοσκόπηση δεν τηρείται η αρχή της αναλογικότητας (σημειώνω ότι κανονικά θα έπρεπε να υπάρχει αναλογία και για τη μόρφωση, την ηλικία, την περιοχή προέλευσης ακι το επάγγελμα). Και αυτό γιατί ουσιαστικά πρόσβαση στο διαδίκτυο έχουν μόνο οι πλουσιότεροι, κάτοικοι πόλεων και νεότερης ηλικίας (αποδεδειγμένα αυτά όλα). Ακόμα κανένα δημοσκοπικό σύστημα δεν έχει ορίσει με αντικειμενική σαφήνεια τον έλεγχο του τόπου πρόσβασης του συμμετέχοντα στην έρευνα και την ηλικία και το φύλο του ώστε να εξάγονται ασφαλή συμπεράσματα ακόμα και σε δεύτερο χρόνο.

Crux είπε...

Μα, Δείμε, αυτοί καυχιόνταν ότι είχαν το πιο αξιόπιστο και αντικειμενικό. Αυτολεξεί : Πρόκειται για ανοιχτή ηλεκτρονική ψηφοφορία με την πιο σοβαρή εταιρεία του διαδικτύου για να αποφευχθούν οι διπλοψηφίες.

Είναι καλό πάντως να τα σημειώνουμε όλα αυτά, όσο αυτονόητα κι αν φαντάζουν, διότι οι βαρύγδουπες δηλώσεις εύκολα κερδίζουν τις εντυπώσεις. Δυστυχώς φτάσαμε να παπαγαλίζουμε τα αυτονόητα...

ο δείμος του πολίτη είπε...

Η διπλοψήφιση (όχι και διπλοψηφία, τι είναι η "ψηφία"; "ψήφιση" ξέρω, ναι) είναι πολύ εύκολο να αποφευχθεί... Αλλά η αντιπροσώπευση και η δημιουργία κατάλληλο δείγματος ηλεκτρονικά δε γίνεται γιατί απαιτεί παράλληλες μεταβλητές και ειδικά για τόπο που κάποιος εισέρχεται από διάφορους σέρβερ...