20 Σεπτεμβρίου 2012

Ημερολόγια Καταστρώματος - Γιώργος Σεφέρης

Αξίζει σίγουρα να αφιερώσεις μια ώρα σε κάτι αληθινά ποιοτικό, αντίθετο μ' όσα ευτελή θεάματα βομβαρδίζεται καθημερινά ο πληγωμένος νους μας. Η πεποίθηση πως η κρίση που βιώνουμε είναι κυρίως ηθική δεν αποτελεί υποχρεωτικά πομπώδη ρήση αλλά μπορεί να είναι επίσης η βαθύτερη συνειδητοποίηση της ανθρώπινης αλλοτρίωσης, της βαρβαρότητας που ο Ελύτης "βλέπει να έρχεται μεταμφιεσμένη κάτω από άνομες συμμαχίες και προσυμφωνημένες υποδουλώσεις", του τέρατος που σύμφωνα με τον Σεφέρη χαλάει με μια λέξη : ανθρωπιά. Ο Σεφέρης - όπως δηλώνει στην ομιλία νόμπελ του -  πιστεύει ότι ο άνθρωπος νοιώθει πάντοτε την ανάγκη ν' ακούσει την ανθρώπινη φωνή μέσα του η οποία δεν είναι άλλη απ' την φωνή της ποίησης. Μια φωνή που απειλείται συνέχεια να σβήσει και να χαθεί αλλά ξαφνικά αναζωπυρώνεται. Είναι ανάγκη ν' αντιληφθεί κανείς σήμερα την ουσία αυτών των λέξεων, να μην εμμείνει στην έντεχνη διατύπωσή τους αλλά να διεισδύσει και να συναισθανθεί το έλλειμμα ανθρωπιάς και την τεράστια επικινδυνότητα αυτού για την κοινωνία. Η γνήσια ποίηση είναι μια κατάθεση ψυχής που αγγίζει πτυχές ευαίσθητες και κρυμμένες τις οποίες απωθήσαμε για να μην φανούμε "αδύναμοι". Στην εποχή της βαρβαρότητας ο ρομαντισμός και η ευαισθησία ταυτίστηκαν ύπουλα με την μαλθακότητα, η αγνή έκφραση συναισθημάτων παραλληλίστηκε με την αγαθοσύνη κι έτσι η βία, η σκληράδα κατέληξε να θεωρείται γνώρισμα των δυνατών. Δεν είναι λοιπόν καθόλου παράξενο που η ποίηση παραγκωνίζεται ακόμη και γελοιοποιείται αρκετές φορές. Για να μπορέσει κάποιος να προσεγγίσει την ουσία της πρέπει πρώτα ν' απαλύνει την ψυχή του κι ύστερα να εκκινήσει την φαντασία και την σκέψη του. Πράγμα αρκετά δύσκολο για όσους αποτελούν παθητικούς δέκτες έχοντας χάσει την επαφή με την δημιουργική πλευρά του εαυτού τους κι όσους κρύφτηκαν πανικοβλημένοι κάτω απ' τη μάσκα της υποκρισίας. Ωστόσο, αν αληθεύει πως ο άνθρωπος έχει πάντα ανάγκη ν' ακούει την ανθρώπινη φωνή του, η αγάπη για την ποίηση μπορεί να γεννηθεί και να θεραπεύσει μέχρι και τις πιο κακοποιημένες ψυχές. Τότε μόνο, όταν κοιτάξει κανείς κατάματα τον άνθρωπο μέσα του, μπορεί ν' αναγνωρίσει τα τέρατα και να τα πολεμήσει.


1 σχόλιο :

ο δείμος του πολίτη είπε...

Όντως αξίζει να μελετάς Σεφέρη, αξίζει ο κόπος...