18 Ιουνίου 2011

Ατομική ιδιοκτησία και αθανασία.

Συζητώντας για την απληστία του ανθρώπου καταλήγουμε γρήγορα στο συμπέρασμα ότι αυτή έχει τις ρίζες της στον ανθρώπινο εγωισμό. Αρκεί όμως αυτό το γενικό συμπέρασμα για να δικαιολογήσουμε την ακόρεστη δίψα για πλούτο, δύναμη και εξουσία ; Έχουμε σίγουρα αναρωτηθεί κάποια στιγμή γιατί συνεχίζει να επιδιώκει και να "κυνηγάει" τον πλούτο ένας κεφαλαιοκράτης που ήδη κατέχει αναρίθμητα χρήματα και εξουσία. Που οφείλεται άραγε αυτός ο μάταιος αγώνας για περαιτέρω απόκτηση ;  Μέχρι πριν λίγο καιρό θα απαντούσα πως οφείλεται αποκλειστικά στην τέρψη που χαρίζει η επιβολή της κυριαρχίας - αφού η κατοχή χρημάτων σχετίζεται άμεσα με τη κατοχή κοινωνικής δύναμης. Είναι όμως ολοκληρωμένη απάντηση ;
Παρακάτω ένα απόσπασμα απ΄το βιβλίο  " Να έχεις ή να είσαι; " του Έριχ Φρομ :



Η ανάγκη της κατοχής στηρίζεται και κάπου αλλού : στη δοσμένη βιολογική επιθυμία για ζωή. Είτε είμαστε ευτυχισμένοι, είτε δυστυχισμένοι, το σώμα μας μας παρακινεί να αγωνιζόμαστε για την αθανασία. Αφού, όμως, ξέρουμε ότι θα πεθάνουμε, ψάχνουμε για λύσεις που μας κάνουν να πιστεύουμε ότι, παρά τις εμπειρικές αποδείξεις, είμαστε αθάνατοι. Η επιθυμία αυτή έχει πάρει κατά καιρούς πολλές μορφές όπως : η πίστη των Φαραώ ότι τα σώματά τους φυλαγμένα μέσα στις πυραμίδες θα έμεναν αθάνατα, ή οι θρησκευτικές φαντασιώσεις στις πρώτες κοινωνίες των κυνηγών για μετά θάνατο ζωή, ή ο χριστιανικός και ο ισλαμικός παράδεισος. Στη σύγχρονη κοινωνία, από το δέκατο όγδοο αιώνα, η "ιστορία" και το "μέλλον" έχουν γίνει τα υποκατάστατα του χριστιανικού παραδείσου. Η φήμη, η διασημότητα, πολλές φορές και με την αρνητική τους έννοια - οτιδήποτε μπορεί να μας εγγυηθεί μια θεσούλα στο αρχείο της ιστορίας - αποτελεί μια μικρή δόση αθανασίας. Η μανιακή επιθυμία για απόκτηση φήμης δεν είναι μόνο μια κοσμική ματαιοδοξία - έχει και μια θρησκευτική ποιότητα γι΄αυτούς που δεν πιστεύουν πια στις παραδοσιακές δοξασίες ( το φαινόμενο παρατηρείται συχνά στους πολιτικούς αρχηγούς ). Η δημοσιότητα στρώνει το δρόμο για την αθανασία, και αυτοί που ασχολούνται με τις δημόσιες σχέσεις έχουν γίνει οι νέοι ιερείς.
  Αλλά περισσότερο ίσως από καθετί άλλο, η απόκτηση ατομικής ιδιοκτησίας αποτελεί την εκπλήρωση της επιθυμίας για αθανασία, και γιαυτό η τάση του έχειν περιέχει τόση δύναμη. Αν ο εαυτός μου αποτελείται από αυτά που έχω, τότε είμαι αθάνατος, με την προϋπόθεση ότι τα αντικείμενα που έχω είναι αθάνατα. Από την αρχαία Αίγυπτο μέχρι σήμερα - από τη φυσική αθανασία μέσα από τη μουμιοποίηση του σώματος, μέχρι την ψυχική αθανασία μέσα από τη διαθήκη - οι άνθρωποι έχουν μείνει ζωντανοί πέρα από τη φυσική/ψυχική διάρκεια της ζωής τους. Μέσα από τη νομική δύναμη της διαθήκης καθορίζεται για τις επερχόμενες γενιές η διάθεση της ιδιοκτησίας μας. Έτσι, τέλος, μέσα από τους κληρονομικούς νόμους, στο βαθμό που είμαι κεφαλαιοκράτης, γίνομαι και αθάνατος.

2 σχόλια :

xromatisti είπε...

Μια εκδοχή που δεν μου είχε περάσει ποτέ από το μυαλό, η κατάκτηση της αθανασίας μέσω του κατέχειν! Μάλιστα...
Και τώρα που το σκέφτομαιίσως και το blogging είναι ένας δρόμος προς την αθανασία. Γιατί αν δεν τα σβήσουμε θα συνεχίσουν να υπάρχουν.
Άρα η κατάκτηση της αθανασίας και μέσω του blog-ειν, ε;

(Δεν φαντάζομαι να σου απομυθοποίησα το θέμα. Aπλά μου ήρθε κι αυτό στο μυαλό.)

Crux είπε...

Καλησπέρα Χρωματιστή !
Πολύ έξυπνο το blog-ειν !
Γενικότερα, κάθε γραπτή δραστηριότητα και ακόμη πιο γενικά κάθε καλλιτεχνική δραστηριότητα μπορεί να έχει σκοπό την κατάκτηση της "αθανασίας".
Δεν σου κρύβω μάλιστα πως όταν τελείωσα το παραμύθι κι έκανα τη βιβλιοδεσία χάρηκα λέγοντας : έχω αφήσει κάτι. Είναι, πιστεύω, λογικό να επιδιώκει κανείς την υστεροφημία του. Βέβαια, στη σήμερον Ελλάδα για να αναδειχθεί κανείς και να αφήσει τα ίχνη του στην σύγχρονη-φτωχή ιστορία πρέπει να κατέχει. Πρέπει να είναι Ωνάσης... Τα πρότυπα καθορίζουν τους αθάνατους λοιπόν. Κι όταν αυτά αλλάζουν ξεθάβονται απ΄την ιστορία πρόσωπα κι έργα ξεχασμένα. Με άλλα λόγια, ακόμα και η "αθανασία" αλλάζει χέρια, πλην μερικών χαρακτηριστικών εξαιρέσεων...
Το θέμα είναι πάντως να μη φτάσουμε στο σημείο να θυσιάσουμε την αξιοπρέπειά μας για χάρη της αθανασίας. Και ποιος ξέρει, ίσως για αυτό η ιστορία να μας ανταμείψει!
Επειδή όπως κατάλαβες πήρα φόρα και μακρηγόρησα, επιστρέφω στο θέμα του blog-ειν και απαντώ πως για μένα προσωπικά - αλλά και για τους περισσότερους μας - το blog-ειν είναι πρωταρχικά μέσο έκφρασης και επικοινωνίας. Ακόμη και για κάποιον που δεν σχολιάζει, δεν απαντάει και δεν αντιλέγει αλλά κάθεται και διαβάζει τις σκέψεις μου νιώθω ικανοποίηση και χαρά. Για μένα τουλάχιστον εξυπηρετεί αποκλειστικά την ανάγκη για επικοινωνία και ανταλλαγή απόψεων πάνω στα όποια θέματα με αφορούν.